Przegląd prasy podatkowej 10–14.10.2022 r.

Firma odliczy karę, która nie wynika z jej winy

Gazeta Prawna, 2022-10-10, Monika Pogroszewska

Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z 6 października 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.459.2022.2.BS spółka energetyczna może uznać za koszt podatkowy rekompensatę, którą zapłaciła dostawcy za zamówienie mniejszej ilości węgla, niż przewiduje umowa. W 2017 r. spółka zawarła umowę z dostawcą, w której zobowiązała się do zakupu określonej ilości węgla. W razie niedotrzymania warunków umowy miała być naliczana kara w wysokości 20 proc. wartości niezamówionej części surowca. W 2020 i 2021 r. z powodu pandemii zapotrzebowanie firmy na węgiel spadło i dostawca nałożył na nią karę. Spółka zapytała, czy kara może stanowić dla niej koszt uzyskania przychodów. Dyrektor KIS potwierdził, że tak.

Fiskus ma swobodę w stosowaniu klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania

Gazeta Prawna, 2022-10-10, Monika Pogroszewska

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 6 października 2022 r., sygn. akt III SA/Wa 824/22 i III SA/Wa 825/22 orzekł, iż Szef Krajowej Administracji Skarbowej może kwestionować dokonane wcześniej czynności, które doprowadziły do powstania korzyści podatkowej w 2017 r. WSA przyznał fiskusowi rację w sporze dotyczącym zastosowania klauzuli generalnej przeciw unikaniu opodatkowania. W sprawie chodziło o czynności dokonane częściowo w 2016 r., a więc jeszcze przed wejściem w życie klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania, a częściowo w 2017 r. Szef KAS zakwestionował wysokość odliczonych przez podatników kosztów, co jego zdaniem doprowadziło do zaniżenia podatku. Podatnicy nie ukrywali, że głównym celem czynności dokonanych w 2016 r. była korzyść podatkowa. Uzyskali interpretacje indywidualne potwierdzające, że transakcje były neutralne podatkowo. Takie było również orzecznictwo sądów administracyjnych. W 2016 r. fiskus wszczął wobec nich kontrolę. Szef KAS odmówił przejęcia postępowania w 2016 r., argumentując, że podatnicy są chronieni przez interpretacje indywidualne. Jednak w 2017 r. wszczął postępowanie z zastosowaniem klauzuli i wydał dwie decyzje. Od decyzji podatnicy odwołali się do WSA. Zarzucili fiskusowi brak podstaw do kwestionowania czynności z 2016 r., a więc dokonanych jeszcze przed wejściem w życie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, jednak przegrali.

Procedura squeeze out nie pozbawia estońskiego CIT

Gazeta Prawna, 2022-10-10, Agnieszka Pokojska

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 30 września 2022 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.413.2022.2.AR wyjaśnił, iż przymusowy wykup akcji przez akcjonariuszy większościowych, w którym pośredniczy sama spółka, nie pozbawia jej możliwości opodatkowania dochodów ryczałtem. Z pytaniem wystąpiła spółka akcyjna, której większościowi akcjonariusze rozważają przeprowadzenie procedury przymusowego wykupu akcji. Procedura polega na tym, że na podstawie uchwały walnego zgromadzenia większościowi akcjonariusze wykupują akcje mniejszościowych akcjonariuszy. Wobec tego akcjonariusze większościowi będą musieli wpłacić kwotę wykupu na konto spółki, a akcjonariusze złożyć akcje w spółce, która będzie nimi rozporządzać. Spółka tłumaczyła, że w procesie squeeze out zarząd spółki skupuje akcje, po czym niezwłocznie przenosi je na nabywców, czyli akcjonariuszy większościowych. Jest więc jedynie pośrednikiem procedury wykupu. Chciała się upewnić, że zastosowanie procedury squeeze out nie przekreśla możliwości wyboru przez nią ryczałtu od dochodów spółek. Potwierdził to Dyrektor KIS.

Likwidowane firmy muszą korygować naliczony VAT od niesprzedanego majątku

Gazeta Prawna, 2022-10-10, Mariusz Szulc

6 października 2022 r., Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok o sygn. akt C-293/21, zgodnie z którym przedsiębiorca, który po ogłoszeniu likwidacji i złożeniu wniosku o wykreślenie z rejestru czynnych podatników VAT nie sprzeda zakupionych wcześniej towarów lub usług i nie wykorzysta ich w inny sposób w firmie, musi dokonać korekty wstępnego odliczenia podatku naliczonego. TSUE zastrzegł, że mogłoby być inaczej, gdyby likwidowana firma wykorzystała posiadane dobra inwestycyjne do czynności opodatkowanych VAT i np. sprzedałaby je, aby spłacić swoje długi. W takim wypadku bezpośredni związek między prawem do odliczenia VAT a działalnością opodatkowaną nie zostałby przerwany.

Prezes nie zapłaci za działania swoich następców

Gazeta Prawna, 2022-10-11, Monika Pogroszewska

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 października 2022 r., sygn. akt III FSK 914/21 członek zarządu nie odpowiada za zaległości spółki w VAT powstałe już po jego ustąpieniu z zarządu w wyniku tego, że kontrahent spółki skorzystał z ulgi na złe długi. Spór rozpoczął się od faktury nieopłaconej przez spółkę z o.o. w 2012 r. Naczelnik urzędu skarbowego w wyniku postępowania przeprowadzonego w tej sprawie w 2017 r. orzekł o solidarnej odpowiedzialności byłego członka zarządu za zaległości spółki w VAT. Zdaniem skarbówki długi powstały w okresie, kiedy skarżący był członkiem zarządu, czyli w 2012 r. Tymczasem skarżący nie wykazał przesłanek, których wystąpienie mogłoby uwolnić go od odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki, np. zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub wskazania mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowej w znacznej części. Członek zarządu zaskarżył decyzję skarbówki do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który przyznał mu rację i uchylił decyzję. Od wyroku WSA skarbówka złożyła skargę kasacyjną do NSA. NSA utrzymał wyrok WSA.

Sieci opodatkowane w całości

Gazeta Prawna, 2022-10-11, Monika Pogroszewska

Zgodnie z uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 października 2022 r., sygn. akt III FPS 2/22 sieci gazowe, elektroenergetyczne i wodociągowe są opodatkowane w całości jako budowle. Nie pomoże wyodrębnienie niektórych elementów, takich jak np. stacje redukcyjno-pomiarowe czy transformatory. Wątpliwości dotyczyły bezpośrednio tego, czy stacje redukcyjno-pomiarowe są elementem budowli i podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Uchwała mieć zastosowanie jednak również do opodatkowania wszelkiego rodzaju obiektów liniowych, np. sieci gazowych, elektroenergetycznych, wodociągowych, w których stosowane są takie elementy, jak transformatory oraz zdalne rozłączniki sterowania.

Limit hipotetyczny, ale nie dla bieżących kosztów

Gazeta Prawna, 2022-10-13, Katarzyna Jędrzejewska

W interpretacji indywidualnej z 6 października 2022 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.505.2022.1.PB Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyraził pogląd, iż odliczając wydatki na usługi niematerialne, nieodjęte przed 2022 r. ze względu na obowiązujący wówczas limit, nie należy brać pod uwagę aktualnych kosztów takich świadczeń, bo nie są one obecnie limitowane. W licznych interpretacjach Dyrektor KIS wyjaśniał już, że chcąc odliczać w latach 2022–2026 nieodjęte wcześniej wydatki na usługi niematerialne, trzeba stosować hipotetyczny limit kosztów, a więc taki, jaki przysługiwałby na podstawie przepisów obowiązujących do końca 2021 r. Firmy mają jednak wątpliwości, czy obliczając hipotetyczny limit, powinny brać pod uwagę również koszty usług niematerialnych ponoszone po 2021 r. Według Dyrektora KIS nie.

Świadczenie gwarancyjne może być podatkowym kosztem

Gazeta Prawna, 2022-10-13, Mariusz Szulc

Jak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 października 2022 r., sygn. akt II FSK 397/20 przedsiębiorca, który nie naprawił wadliwego towaru, tylko wypłacił kontrahentowi świadczenie zastępcze na podstawie umowy gwarancyjnej, może zaliczyć taki wydatek do kosztów uzyskania przychodu. Chodziło o spółkę zajmującą się dostawą, instalacją i uruchamianiem turbin wiatrowych oraz serwisem elektrowni wiatrowych. W jednej z umów dotyczących dostawy z montażem spółka udzieliła dwuletniej gwarancji. Wykonanie i odbiór farmy wiatrowej zostało potwierdzone protokołem odbioru i podczas jej próbnego rozruchu nie stwierdzono usterek. Dopiero w trakcie eksploatacji doszło do awarii jednej z turbin, co doprowadziło do katastrofy budowlanej. Zgodnie z umową gwarancyjną spółka zadeklarowała gotowość odbudowania zniszczonej turbiny. Ostatecznie jednak do tego nie doszło, bo strony zgodziły się na to, że zamiast odbudować turbinę, spółka wypłaci kontrahentowi świadczenie pieniężne. Spółka zapytała, czy wypłaconą kwotę może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, bo gdyby nie ta wypłata, to musiałaby naprawiać zepsutą turbinę, a więc poniosłaby wydatki z tytułu udzielonej gwarancji. Uważała przy tym, że świadczenie zastępcze nie ma charakteru odszkodowania ani kary umownej, które mogłyby być wykluczone z kosztów uzyskania przychodu. Innego zdania był Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Stwierdził, że świadczenie zastępcze było w praktyce odszkodowaniem za niewłaściwe wykonanie umowy i nie może być zaliczone do podatkowych kosztów.
Interpretację tę uchylił WSA w Szczecinie. Analogicznie orzekł NSA.